Pazartesi akşamı (10 Mart 2027) Suriye'de çok önemli bir olay oldu. Suriye Cumhurbaşkanlığı, ABD aparatı PKK-YPGSDG'nin Suriye yönetimi emrine girdiğini açıkladı. Amerika aparatı PKK-YPGSDG'nin Suriye topraklarının birliğini vurgulayarak ve bölünme sevdasından vazgeçtiği düşünülen bir anlaşmayı imzalarken, yeni bir dönemin sinyallerini veriyor. Küresel güçlerin kirli planlarına göre hareket eden ayrılıkçı piyonlar yüzünden, Suriye haritası renk renk gösteriliyordu. Esad'ın ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan 8 Aralık'ta devrim yaparak Baas rejimini deviren Ahmet Es Şera, üç ay içinde renk renk olan Suriye haritasını TEK RENGE çevirdi. Suriye haritalarında SARI RENKLE gösterilen Amerikan aparatı PKK-YPG-SDG'nin işgali altındaki Rakka-Kamışlı-Deyr-i Zor'da Suriye tek renge dönüşmüş oldu.
8 MADDELİK ANLAŞMA
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet eş-Şera ile PKK-YPG-SDG'nin Amerika tarafından komutan muamelesi yaptıkları Mazlum Kobani'nin imzaladığı anlaşma sekiz maddeyi içeriyor:
1- Tüm Suriyelilerin temsilde ve siyasi sürece katılımda haklarının güvence altına alınması ve devlet kurumlarının ehliyet ve liyakat esasına göre inşa edilmesi; dini ve etnik kökenlerinden bağımsız olarak.
2- Kürt toplumunun Suriye devletinde asli bir toplum olarak kabul edilmesi ve Suriye devletinin vatandaşlık hakkı ile anayasal haklarını güvence altına alması.
3- Suriye topraklarının tamamında ateşkesin sağlanması.
4- Kuzeydoğu Suriye'deki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır kapıları, havaalanları ve petrol ile gaz sahaları da dahil olmak üzere Suriye devleti yönetimine entegre edilmesi.
5- Tüm Suriyeli mültecilerin ülkelerine, evlerine dönüşlerinin sağlanması ve Suriye devleti tarafından korunmalarının temin edilmesi.
6- Suriye devletinin Esad ailesinin iktidarını koruma ve devletin güvenliğini ve birliğini tehdit eden tüm unsurlarla mücadelede desteklenmesi.
7- Bölünme çağrılarının, nefret söylemlerinin ve Suriye toplumunun tüm bileşenleri arasında fitne çıkarmaya yönelik girişimlerin reddedilmesi.
8- Yürütme komitelerinin, bu anlaşmanın uygulanmasını 2025 yılının sonunu aşmayacak şekilde gerçekleştirmek için çalışması ve çaba göstermesi.
İÇTE VE DIŞTA YANKILAR
Ankara'daki genel hava temkinli bir iyimserlik içinde olunması yönünde. Elbette bir anlaşmaya varılması önemli ama Türkiye uygulamayı da görmek istiyor. Eğer PKK-YPG-SDG, yeni Suriye yönetimine entegre olmayı kabul etmeseydi, Türkiye tarafından toprağa gömülecekti. Peki, AMERİKA aparatı PKK-YPG-SDG'nin yeni Suriye yönetimine teslim oldurulmasında neler etkili oldu? Şöyle sıralayabiliriz:
1- Türkiye, yürüttüğü terörle mücadele faaliyetlerinde çok etkili oldu. Irak'a kilit attı, Suriye Süleymaniye bölgesi ile arasındaki hattı kapattı. Suriye'nin kuzeyinin önemli bir bölümünde PKK-YPG'yi paçavraya çevirdi. Örgüt artık iyice Deyr-i Zor bölgesinde sıkıştı. Suriye'de yeni yönetim ile birlikte kuzeyde SMO son harekâtlara hazırlanıyordu. Teşrin Barajı ve petrol bölgelerinde temizlenme aşamasına geçilmişti.
2- Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan'ın DEAŞ'a karşı bölgede yürüttüğü ittifak çabaları sonuç verdi. İki gün önce Amman'da Türkiye, Irak, Lübnan, Ürdün ve Suriye, ortak mücadele için bir koordinasyon merkezi kurma kararı aldı. Bu gelişme de PKK-YPG'nin Suriye'de varlığını ortadan kaldırma, ABD'nin DEAŞ bahanesini de işlemez hale getirecekti.
SON MADDE ÖNEMLİ
3- ABD'nin bu gelişmeler karşısında, Türkiye ile dört ülkenin birlikte DEAŞ ile mücadele edebilmesi sonrası, artık Suriye'de kalma eğiliminin olmadığını anlayarak PKK-YPG-SDG'yi entegrasyon için teşvik etmiş olabileceği değerlendiriliyor. Nitekim, aparat Mazlum Abdi anlaşmayı imzalamadan evvel CENTCOM komutanı ile buluşmuş, Haseke'den Şam'a ABD helikopteri ile gittiği bilgisi de var. Peki, bu anlaşma istenilen yönde sonuç verebilecek mi? İşte bu noktada, anlaşmanın 8'inci maddesi önemli. Çünkü bu madde, "bu anlaşmanın uygulanmasını 2025 yılının sonunu aşmayacak şekilde gerçekleştirmek için çalışması ve çaba gösterileceğini" ifade ediyor. Yani önümüzde 9 AY uygulama süresi var. İşte bu noktada ihtiyatlı olunması gerekiyor. Neticede anlaşmaya imza atan Amerikan'ın aparatı PKKYPG- SDG. Birçok istihbarat örgütü ile yatıp kalkan kuklaların, kendi içlerinde farklı kliklerin olduğu da biliniyor. Mesela Kandil çapulcuları ile çalışan Fehman Hüseyin ve ona bağlı gruplar. Gelişmeler hep uygulamada görülecek. Ankara açısından ilk aşamada olumlu. Suriye genelinde ateşkesin sağlanacak olması da önemli. Bu ne demektir? Çatışmasız ortam.
DEAŞ'LA MÜCADELE
Diğer yandan Kuzeydoğu Suriye'de tüm askeri kurumların, sınır kapıları, havaalanları, petrol ve gaz sahalarının yeni Suriye yönetimi kontrolü altına girmesi, Anlaşma maddelerine göre, artık Kuzeydoğu Suriye'de ayrı bir yönetim, petrol ve gaz sahalarının yönetiminin başka birilerinin elinde olması, bunların tamamı sona erecek. Suriye devleti yönetmeye başlayacak. Yani devlet içinde devlet olmayacak. Üç aydır tartışılıyordu, PKK-YPG-SDG Suriye ordusuna ayrı bir kol ordu olarak mı girecek? Türkiye, buna izin vermedi. Ameliyat yaptırmadı. Bundan sonra oradaki DEAŞ'lıların tutuklandığı hapishaneleri Suriye hükümeti devralacak. Türkiye, Irak, Suriye, Ürdün kuracakları ortak mücadele merkezi ile mücadeleyi yapacak. Bu merkezin Türkiye'de ya da Ürdün'de mi olacağı henüz netleşmedi, görüşmeler devam ediyor. Önümüzdeki günlerde yeni Suriye yönetimi görücüye çıkacak. Bakanlar sosyolojiye göre atanacak. Anayasa çalışmalarını yürütecek. Yeni anayasanın, TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ, ÜNİTER YAPI,
PARLAMENTER SİSTEM üzerine oturmasıyla, ileriki aşamalarda Suriye ile Türkiye arasında askeri iş birliği anlaşmalarının imzalanması da söz konusu olacak. Türkiye, Büyükelçiliğine askeri ataşe de atadı. Önümüzdeki haftadan itibaren, yeni Suriye ordusu yapılanması, eğitimi konusunda askeri görüşmelerin hızlanmasından, bazı ziyaretler olacağından bahsediliyor. Bu noktada PKK-YPG-SDG'nin silahlarını nasıl bırakacakları, suça karışmamış olanlarının Suriye Milli Ordusu'na entegre oluş biçimleri önemli.
SONUÇ
PKK-YPG-SDG'nin yeni Suriye yönetiminin kurumlarına entegre olmayı kabul etmesi Cumhurbaşkanı Es Şara'nın elini güçlendirdi. Lazkiye-Tartus darbe teşebbüsünü engelleyen, ABD aparatı PKK-YPG-SDG'nin yönetim emrine girmesini sağlayan Suriye Cumhurbaşkanı Es Şara, 17 Mart'ta Avrupa Birliği'ne davet edildi. ABD Suriye'den çekilecek mi? Şimdi gözler, ABD Başkanı Trump ve Pentagon'a çevrildi. Eğer anlaşma böyle ilerlerse, ABD'nin Suriye'deki askerlerini çekip çekmeyecekleri önemli bir konu. Trump'ın çekme düşüncesi biliniyor. Ancak, Pentagon-CENTCOM sicili bozuk olduğundan, gelişmeler dikkatle takip edilecek. Ne demişti Başkan Erdoğan 3 Mart'ta: "Suriye'de ameliyat yapılmasına müsaade etmeyiz. Türkiye'ye oyun oynayanların gerekirse taş üstünde taş, omuz üstünde baş bırakmayız." Suriye'deki son gelişmelere Başkan Erdoğan'ın bu derin anlamlı ifadeleri çerçevesinde bakılmasında büyük fayda var.
