2010 yılını 1400 dolardan kapatan altın 2011 Ağustos ayında 1900 dolarlara çıkarak yaptığı zirveden bu yana deyim yerinde ise bir türlü iflah olmuyor. Gram TL bazında gramı 110 liradan 70 lira sınırına kadar inmişti. Tam da uyanık spekülatörlerin sevdiği bir fiyat hareketi. Kurtların puslu havayı sevmesi misali... Oynaklık artınca fiyatları manipüle edecek haberlerde havalarda uçuşmaya başladı. 1000 dolara kadar inecek diyenler hatta hızını alamayıp 1000 dolarların altına inecek diyenler bile var.
Bu yılın ilk çeyrek rakamları geldi. Öncelikle verileri değerlendirelim, ardından altının önümüzdeki günlerde izleyeceği olası trendi tahmin etmeye çalışalım...
En dikkat çeken veri altın fiyatlarının yukarı yönlü momentumunun azaldığının iyice belirgin hale gelmesi... 2013'ün ilk çeyreğinde altın talebi geçen yılın aynı çeyreğine göre değer bazında yüzde 12 artmış. Ancak, 2012'nin son çeyreğine, yani bir önceki çeyreğe göre talep yüzde 23 gerilemiş.
ÇİN VE HİNDİSTAN
Bu yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen diğer kritik bir gelişme de dünyanın en büyük altın ithalatçıları olan Hindistan ve Çin'in taleplerini artırmaları. Hindistan 3 ayda 257 ton altın ithal etmiş. Geçen yılın aynı çeyreğine göre altın talebini yüzde 27 artırmış. Hindistan halkı perakende altın yatırımlarını ilk çeyrekte yüzde 52, mücevher talebini de yüzde 15 yükseltmiş. Çin'in ilk çeyrek altın talebi Hindistan'ın talebinin biraz üzerine çıkmış. 3 ayda 294 ton altın ithal etmiş Çin. Geçen yılın ikinci yarısından itibaren ekonomik faaliyet hızının artması doğal olarak altın talebini motive ediyor. Hatta, mücevher altın talebi resmen patlamış. Mücevher talebi 185 tona, çubuk ve külçe altın talebi de 110 tona kadar tırmanmış.
Altın fiyatlarının bir süredir kurtarıcısı konumundaki merkez bankaları 8 çeyrektir üst üste 100 ton üzerinde altın alımı yapıyorlar. Bir ilginç veri daha 9 çeyrektir de rezervlerindeki riskleri dağıtmak için net alıcı pozisyonlarını koruyorlar. Bu süreç devam eder mi bilinmez. Diğer enstrümanlarda olduğu gibi bunun kaderini de FED belirleyecek. Eğer üçüncü parasal genişlemeyi Eylül itibarıyla aşağı çekmeye başlarsa Merkez Bankaları güçlenecek dolara göre rezerv kompozisyonu tercih ederler.
BORSA FONLARI
Gelelim altın fiyatlarını speküle eden yatırımcılara... Borsa yatırım fonları (ETF) bu yılın ilk 3 ayında 177 ton net altın satışı yapmışlar. Yeri gelmişken şu hatırlatmayı yapalım, ETF'lar 2011 yılında yüzde 51, geçen yılda yüzde 6 yukarı çekmişlerdi portföylerinin içinde altın pozisyonlarını. Bu fonlar sattıkları 177 ton altın ile ne yaptılar derseniz... Cebe indirdikleri para ile boş durmayıp hisse senedine yatırım yaptılar. Ne kadar zeki ve öngörülüler değil mi?
Bundan sonra altın fiyatları nasıl bir patika izler?
Olumlu faktörlerle başlayalım. Uzun aradan sonra en büyük ithalatçılar Çin ve Hindistan'ın hem yatırım hem de mücevher altın taleplerini artırmaları düşüşün sınırlı kalmasında kritik rol oynayacak. Aynı şekilde merkez bankalarının rezervlerindeki riskleri dengelemek için altına duydukları ilgilerini korumaları da destek tarafındaki önemli bir unsur. Teknolojide kullanılan altın miktarı, yatırım amaçlı taleple uyumlu seyir izliyor. Olumsuz faktörler ise borsa yatırım araçlarının kısa süreli spekülatif işlemler yapmaları. Diğeri ise FED'in tahvil alımlarına devam etmesiyle likiditenin güvenli limana ihtiyaç duymayıp daha riskli enstrümanlara kayması. Olumlu ve olumsuz faktörleri bir araya getirdiğimizde kısa vadede altının 1300 ile 1200 dolar bandında zikzaklar çizebileceğini söyleyebiliriz. Orta vade öngörüsü yapmamız için FED'in Eylül toplantısını beklemeliyiz.
