Türkiye'de çalışan milyonlarca vatandaşın iki beklentisi oluyor. Birincisi çalışmalarının karşılığında kıdem tazminatlarını alabilmek, ikincisi de günü gelince emeklilik hakkına kavuşmak.
Emeklilik için yasalarımız yıl, yaş ve prim olmak üzere üç şart koyuyorlar. Yıl için belli bir süre sigortalı olarak geçirmek lazım.
Yaş ise işe giriş tarihine göre belirleniyor. Prim ise yine işe giriş tarihine göre günlük olarak ödenmesi gerekiyor. Primi isterseniz birisine ait işyerinde çalışarak, isterseniz kendi işyerinizi açarak ya da bir şirkete ortak olarak veya borçlanarak kazanabiliyorsunuz.
HERKESE AÇIK BİR SİSTEM
Bütün bunlara ilaveten bir de isteğe bağlı sigorta sistemi var. Bu sistem sayesinde başta ev hanımları olmak üzere çalışma imkanı olmayan, ya da çalışmaya ara vermiş primi eksik olan vatandaşlar emeklilik hakkına kavuşuyor. Bunun için çalışmıyor olmak veya emekli olmamak ayrıca da 18 yaşında olmak yetiyor. İsteğe bağlı sigortalılar kendi primlerini kendileri ödeyerek günlerini tamamlayıp emekli olabiliyorlar.
BİR DİLEKÇE VERMEK YETER
İsteğe bağlı sigortayı başlatmak da çok kolay. En yakın SGK müdürlüğüne giderek bir dilekçe vermeniz yeterli. Ardından sizin sigortanız başlamış oluyor.
Her ay priminizi yatırarak emeklilik gününüzü tamamlayabilirsiniz.
İsteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim 2008 sonrası 4B'li yani Bağ-Kur'lu olarak değerlendiriliyor. Yani emekliliğiniz hesaplanırken Bağ-Kur şartları geçerli oluyor. Tabi bu durumda SSK'lılara göre daha fazla prim ödemek gerektiğini de hatırlatmış olalım.
1261 GÜNE DİKKAT EDİN
Ancak daha önce çalışması olup eksik primi olanlar için de bir fırsat olduğunu belirtelim.
İş bulamasanız da bu sayede eksik primlerinizi tamamlayabilirsiniz.
Eğer 3.5 yıl yani 1261 günden daha az isteğe bağlı sigorta ödeyerek primlerinizi tamamlarsanız bu kez SSK'dan emekli olabilirsiniz. Daha önce SSK priminiz olup eksik primleriniz 1261 günden fazla ise burada dikkatli olun. Çünkü 1261 günden fazla primi isteğe bağlı olarak öderseniz bu kez SSK'dan değil Bağ-Kur'dan emekli olursunuz.
ASGARİ ÜCRETE GÖRE PRİM
Ödenecek primler geçerli asgari ücrete göre belirleniyor.
Brüt asgari ücretin yüzde 32'sini ödeyerek isteğe bağlı sigortalı oluyorsunuz. Bu yıl için en düşük prim miktarı aylık 649,44 TL olacaktır. Bunu 7.5 katına kadar yükseltmeniz de mümkün. Yüksek ödenen primler emekli maaşınızı da artıracaktır.
SAĞLIK HİZMETLERİ ÜCRETSİZ
İsteğe bağlı sigortalı olanlar sadece emeklilik haklarından değil diğer çalışanlar gibi sağlık hizmetlerinden de yararlanıyor.
Üstelik sadece kendileri değil bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocuklarına da bu hizmet sunuluyor. Çalışmayan birisi isteğe bağlı sigorta olmasa gelir testine girerek Genel Sağlık Sigortası Primi ödemesi isteniyor.
Bu sayede GSS primi de ödenmiyor.
ŞARTLAR NELER
1) 18 yaşını doldurmuş olmak, 2) Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak, 3) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak, 4) İsteğe bağlı sigorta giriş bildirgesiyle Kuruma başvuruda bulunmak, 5) Her ay prim ödemek.
Böyle bir kanun yok
08.12.1974 doğumluyum.
01.11.1993 ilk sigorta giriş tarihim ve 4600 günüm var. Erken emeklilik kanunundan günüm dolduğunda yararlanabilir miyim? Burak BASYAN
Sorunuzda bahsettiğiniz erken emeklilik kanunu nedir tam anlaşılamıyor. Öncelikle belirtelim böyle bir kanun yok, böyle bir kanunun çıkacağına dair işaret de yok. Zaman zaman Meclis'e sunulan yasa teklifleri bulunuyor. Ancak Emeklilikte Yaşa Takılanlar denilen grupla ilgili bir yasa şu anda yok. Siz de şu anda mevcut uygulamada belirtilen yaş ve prim şartlarını tamamlayarak emekli olabilirsiniz. İşe giriş tarihinize göre 25 yıl 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var. Primi tamamlayıp yaşı bekleyeceksiniz.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
1971 doğumluyum.
İlk işe başlama tarihim 01.06.1997. Askerliğimi sigortadan önce yaptım.
Ne zaman emekli olabilirim?
Münir SARIKAYA
25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. 5900 prim günü tamamlayıp 57 yaşınızın dolacağı 2028 yılında doğum gününüzde emekli olabilirsiniz. Ancak sadece 15 gün askerlik borçlanıp 56 yaşa tabi olabilir ve 2027 yılında 1 yıl erken emekli olabilirsiniz.