Empati ve sempati hep karıştırılan kavramlar. Sempati pek sevimlidir çünkü bolca duygu içerir ve yüksek sesli bir tepkidir. Bu yüzden de sevilir ve sempatik insanların empati duygusuna sahip olduğu düşünülür. Benim için en basit tanım, koçluk eğitiminde öğrendiğim olmuştur. Eğer bir arkadaşın kuyuya düştüyse onu görünce ah vah edip ağlamak bir tür sempatidir. Bu durum, abartılırsa sen de arkadaşınla aynı kuyuya düşmüş olursun. Yani çaresiz kalırsınız. Bunun bir örneğini cenazelerde de görürüz. Kaybı olan kişinin arkadaşı onunla adeta üzüntü yarışına girer. Kardeşim uğraşma, benim kadar üzülmezsin. Zaten senden bunu bekleyen de yok... Empati ise gerçekten arkadaşının yerine kendini koyup, onun neye ihtiyacı olduğunu fark edip çözüm üretmektir. Yine cenaze örneğinden gidersek, taziye evinde dostunun yanında olmak, eğer elin eriyorsa bir iki çeşit yemek yapmak ya da dışarıdan satın almaktır. İçinde empati olmayan bir sempati, motoru boşta çalışan araç gibidir. Bol gürültü çıkarır ama yol kat etmez.
KİMLERLE YOLA ÇIKILMAZ?
Hayatta hepimizin eksikleri var. Bunları tamamlamaya gayret ettiğimiz sürece ya da eksiklerimizi büyük artılarla dengelediğimiz sürece sorun yok. Eksikleri olan bu tür insanlarla yola çıkılır. Peki kimle yola çıkılmaz? Eksiğini gidermek ya da dengelemek yerine eksiğini kabul etmeyen, o konuda fazlası da olan kişiyi ötekileştirenle yola çıkılmaz. Türkçesi, kompleksliyle yola çıkılmaz. Kompleksli kişi ağır yaralı bir hayvana benzer. O kadar da tehlikelidir. Kompleksli insan, kendinden üstün gördüğü kişiyi gözünde mitolojik anlamda büyütür. Böylece iki kişi arasında kapanmayacak bir uçurum oluşur. Diyelim kompleksli kişi hayran olduğu kişiyle arkadaş olmak istiyor. Türlü iltifat ve hediyelerle Onu kendine bağlar. Buraya kadar sorun yok. Bir kez istediği kişiyi arkadaşı haline getirdiğinde ağır değersizlik duygusu aklını karıştırır. Nasıl olmuş da bu kadar önemli biri onun gibi bir karakterle arkadaş olmuştur ki ? Belki de yanılmıştır. Belki de o kişi sandığı kadar değerli biri değildir. Bunu sınamak ve kendi değersizlik duygusunu dengelemek için vaktiyle hayran olduğu kişiyi aşağılamaya başlar. Ta ki kendisiyle aynı önemsizlik duygusuna getirene kadar... Size önerim, kompleksliden uzak durun. Kendine acımayan, size hiç acımaz.
TAMAMLAYICIM VE ZIDDIM
Kadının ve erkeğin doğası anlaşıldığı ve kabul edildiğinde ana çatışma hattı çözümlenmiş olur. Kadın ve erkek naturaları gereği zıt ve tamamlayıcı yaratılıştadır. Bu zıtlıkları -ilginçtir ki- beraberlik sebepleri olduğu kadar çatışma sebepleridir de... Erkek doğası, koruma üzerinedir. Erkek bu yüzden çoğunlukla daha muhafazakar, statükocu ve yeniliğe kapalı olmaya meyillidir. Kadın doğası büyütme ve geliştirme potansiyeli taşır. Kadın bu yüzden eleştirel, yenilikçi ve ilericidir. Kadın doğası ilerleme yolunda tehlikeleri yeteri kadar göremediği için erkeğe ihtiyaç duyar. Erkek doğası koruma uğruna ilkel kalabileceği için fırsatları görmek ve gelişmek için kadına ihtiyaç duyar. Kadın erkeğin tehlike ikazlarına kulak verdiği, erkek ise kadının yenilikleri deneme adına tavsiyelerini dikkate aldığı sürece bu daha az çatışmalı, daha doyumlu ve fonksiyonel bir ilişki olacaktır.