Geçtiğimiz hafta Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) hakkında yazdım.
TÜRİB, aslında Türkiye'de tarımsal ürün ticaretinin geleceği açısından büyük önem taşıyor. Ancak daha önce de vurguladığım gibi, sektörde yeterince tanınmıyor ve bilinmiyor. Tabii geçmişi çok yeni, zamana ihtiyaç var. Ben de, bu köşeden, karınca kararınca, emtia borsacılığı ve tarım ürünleri ticareti yönünden yakın gelecekte stratejik rol oynaması beklenen TÜRİB'in tanıtımına katkıda bulunmaya çalışıyorum.
Son yazımda, TÜRİB'in işleyiş süreci, Elektronik Ürün Senetleri (ELÜS) ve Lisanslı Depoculuk ile ilgili genel bilgileri vermiştim.
Bugün yine TÜRİB kaynaklarından yararlanarak konuya devam ediyorum.
■ TÜRİB İŞLEM PLATFORMU - En son TÜRİB İşlem Platformu üzerinde alım, satım yapma ve Yetkili Acentelik hususlarını konuşmuştuk. Şimdi daha fazla teknik ayrıntıya girmeden, TÜRİB İşlem Platormunu tanıyalım. Bu platform tarımsal ürünlerin alım ve satımını yapacak alıcı ve satıcıları bir araya getiriyor. Alım ve satım işlemleri ise tamamen şeffaf ve güvenilir bir ortamda ve TÜRİB güvencesinde gerçekleşiyor.
Yani tarladan lisanslı depoya, Borsa'dan ELÜS'e kadar tüm ticari süreç kayıt ve güvence altında. Burada hiç kimsenin en ufak bir kaygısı olmaması gerekir. Başka bir ifade ile muhatabınız devlet! Bütün iş, Türkiye Ürün İhtisas Borsası, TÜRİB'in başta çiftçi olmak üzere tarım sektörü paydaşları tarafından tanınıyor ve faydasının görülüyor olması... TÜRİB'i ve dolayısıyla emtia borsacılığını kamuoyuna daha çok anlatmamız lazım.
■ TARIM ÜRÜNLERİNİN FİYAT PERFORMANSI - Gelelim Tarımsal Ürün Endekslerine... Bunlar, TÜRİB ELÜS Piyasasında gerçekleşen Elektronik Ürün Senedi işlemlerinde oluşan fiyatların kullanılarak, tek bir tarımsal ürünün veya bir grup tarımsal ürünün fiyat performansını ölçmek için tasarlanmış endeksler olarak tanımlanıyor. Nitekim, Türkiye Ürün İhtisas Borsası, ilk aşamada buğday, arpa ve mısır için Tarımsal Ürün Endekslerini yayımlamaya başladı. Bu çerçevede Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, "Ürün Fiyat Endeksleri, tarım ürünlerinin fiyat hareketleri hakkında üreticilerimiz ile gıda ve finans sektöründeki paydaşlarımıza daha fazla bilgi sağlayacak. Fiyat değişiklikleri daha kolay tahmin edilecek, analizler daha doğru yapılacak ve ürün performans ölçümleri etkin olarak kullanılacak. Tarım ürünlerinin fiyat performansı, bu endeksler ile izlenecek," açıklamasını yapıyor.
■ ÇİFTÇİ VE YATIRIMCI FAYDA GÖRECEK - Ürün fiyat endekslerinin, tarım ürünleri piyasasına farklı bir boyut katacağına hiç şüphe yok. Bu endekslerin ELÜS işlemlerini kullanarak tek veya grup halindeki tarımsal ürünlerin fiyat performansını ölçmek amacıyla tasarlandığını belirten Pakdemirli, "Böylece fiyat değişiklikleri daha kolay tahmin edilecek, analizler daha doğru yapılacak ve ürün performans ölçümleri etkin olarak kullanılacak. İlk aşamada, stratejik önemi ve likiditesi yüksek olan, buğday, arpa ve mısır için uygulanmaya başlandı. Bir gösterge aracı olarak kullanılabilecek bu endeksler sayesinde, piyasanın anlık durumu şeffaf bir şekilde ortaya konulacak ve diğer yatırım ürünleriyle karşılaştırma imkanı da sağlanacak," diyor. Elbette bu teknik yönden anlaşılması biraz zaman alacak bir uygulama. Sektör henüz söz konusu sistemi benimsemiş ve içselleştirmiş değil ama gelecek dönemde lisanslı depoculuk ve Ürün İhtisas Borsasının öneminin artacağına da kesin gözüyle bakabiliriz. Haftaya devam ediyorum.