Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, dünya siyasetine damga vurmayı sürdürüyor. BM zirvesindeki küresel ve bölgesel etkili konuşması ve ABD Başkanı Trump'la yaptığı tarihi görüşmede gösterdiği lider diplomasisi başarısı bir gerçeği yine gösterdi. Evet, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye son yıllarda küresel arenada sergilediği dış politika performansıyla yalnızca bölgesel bir aktör değil, küresel bir denge unsuru olduğu bir kez daha gözlendi. Nitekim Erdoğan'ın BM'de yaptığı Filistin üzerine en etkili konuşma ve ABD Başkanı Trump'la ele aldıkları konular dünya basınında manşetlere taşındı. Amerikan Associated Press (AP) haberi "ABD, NATO müttefiki Türkiye'ye F-35 satış yasağını kaldırmayı değerlendirirken Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı ağırladı" başlığıyla verdi. Washington'un Ankara'ya uyguladığı F-35 satışına yönelik kısıtlamayı yakında kaldırabileceği sinyalini verdiği belirtilen haberde, Trump'ın Suriye'de Beşşar Esed rejiminin devrilmesine verdiği destek nedeniyle Erdoğan'ın takdiri hak ettiğini söylemesine vurgu yapıldı. İngiliz yayın kurumu BBC, Trump'ın Erdoğan'ın ziyaretini "harika" sözleriyle nitelemesini öne çıkardı. Haberde bu ziyaretin Suriye nedeniyle iki ülke arasında siyasi ayrışmanın yaşandığı 2019'daki ziyarete göre daha az gergin bir atmosferde yapıldığı belirtildi.
RUSYA'YA BASKI
Trump'ın Erdoğan'a Rusya'dan petrol alımını durdurmasını istediği belirtilen haberde, Trump'ın bu şekilde Rusya'ya baskıyı artırabileceğini düşündüğü ifade edildi. Haberde Trump'ın Putin ve Zelenski üzerinde Erdoğan'ın etkisine değindiği ve F-35 konusunda da Erdoğan'ı işaret ederek "İstediklerini almak konusunda başarılı olacaktır." dediği aktarıldı. The Guardian: "Görevde değilken bile Erdoğan'la dostluğunu sürdürdüğünü kaydeden Trump, Türkiye'nin güçlü bir ordusu olduğuna işaret etti." Telegraph, "Erdoğan'ın Trump'la F-35 için anlaşması İsrail için tehlike oluşturuyor" başlığını kullanıldı. Haberde Trump'ın F-35 satışını yapmak istediğinde Kongre'de bir muhalefetle karşılaşabileceği belirtildi. Fransız France 24 kanalının "Yaptırımları kaldırmaya hazır olan Trump, Türkiye'den Rus petrolü alımını durdurmasını istedi" başlıklı haberinde Trump'ın Erdoğan'ı ağırladığı sırada Türk savunma sanayisine yönelik yaptırımları kaldırmaya hazır olduğunu ifade ettiği aktarıldı. Haberde Trump'ın ayrıca Türkiye'nin Rusya'dan petrol alımını durdurmasını istediği belirtilirken, ABD Başkanı'nın görüşme sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "Uzun süredir dostuz" dediği kaydedildi. Fransız BFMTV kanalı Trump'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkındaki "Sert bir adam. Son derece inatçı bir adam. Genellikle inatçı kişileri sevmem ama onu hep sevdim." şeklindeki yorumuna yer verdi. Les Echos gazetesinin "Beyaz Saray'da, Erdoğan ve Trump, Türkiye ve ABD arasındaki yakınlaşmayı pekiştiriyor" başlıklı haberinde, ziyaretin iki ülke arasındaki yakınlaşmada yeni bir aşama oluşturabileceği vurgulandı.
TRUMP'IN ŞARTLARI
Gazze'de ateşkes için iki ayrı plan konuşuluyor. Erdoğan ile Trump'ın yan yana oturduğu 9 Müslüman ülkenin katıldığı özel Gazze zirvesinin sonuçları ortaya çıkmaya başladı. Trump'ın toplantıya Gazze'yle ilgili bir plan sunduğu, Erdoğan'ın dokunuşlarıyla Gazze planı önemli değişikliklere uğradığı belirtiliyor. Erdoğan toplantıdan sonra "çok memnunum" demişti. Amerika temaslarından sonra Türkiye'ye dönerken Erdoğan dikkati çekici bir açıklama yaptı. "Gazze'de akan kanın durması için mutabıkız. Trump'la tek görüşmeyle her meseleyi halletmek mümkün değil. Bu temas birçok konuda anlamlı ilerleme sağlamamıza yol açtı. Trump'ın küresel barış vizyonunu destekliyorum." ifadelerini kullandı. Gazze'de ateşkes için iki ayrı plan basına sızdı. Birisi özel Gazze zirvesine yönelik Trump planı, diğeri İngiltere'nin başını çektiği iki plan konuşuluyor. Trump'ın planının maddeleri şunlardan oluşuyor: tüm esirlerin serbest bırakılması, kalıcı ateşkes, İsrail'in kademeli olarak Gazze'den çekilmesi, Gazze'nin silahsızlandırılması (üst düzey Hamas yetkililerine af ve Gazze'den ayrılma imkânı tanınacak), Arap ülkelerinden (Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Ürdün) bir güvenlik gücü konuşlandırılması, Filistin Yönetimi'nin sınırlı düzeyde sivil idareye katılımı, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmeyeceği garantisi, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD'nin ortak fonuyla Gazze'nin yeniden inşası. ABD Başkanı Trump sürece dair yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Galiba Gazze için anlaşma tamam. Rehineler salınacak. Sonra savaş bitecek.
Barış olacak. Bitirdiğim savaş sayısı böylece 8 oldu."
İNGİLİZLERİN PLANI
Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan'dan "doğru yoldayız" mesajı: "Gazze'deki savaşı bitirecek bir anlaşmaya gidiyoruz, doğru bir yoldayız." Bu planda Hamas'ın geri plana çekilmesi konusu üzerinde arka kapı görüşmeleri sürüyor. Pazartesi günü ABD Başkanı Trump ile katil-soykırımcı Netanyahu görüşmesi olacak. Bu görüşme Trump planının geleceği açısından kritik bir eşik olarak görülüyor. Gazze için İngiltere'nin planını İngiliz BBC şu şekilde verdi: "Gazze'yi eski İngiltere Başbakanı Tony Blair mi yönetecek?" BBC'nin elde ettiği bilgilere göre eski İngiltere Başbakanı Tony Blair Gazze'de savaş sonrası geçiş yönetimi liderliği konusunda görüşmeler yapıyor. Beyaz Saray'ın da desteklediği belirtilen teklifte Blair'in Birleşmiş Milletler ve Körfez ülkelerinin desteklediği bir yönetime liderlik yapması, daha sonra da kontrolü Filistinlilere devretmesi öngörülüyor. Blair ağustos ayında Trump ile Beyaz Saray'da Gazze'nin geleceği planlarını konuşmuştu. ABD Ortadoğu Temsilcisi Steve Witkoff görüşmeyi "çok kapsamlı" diye tanımlamış ancak başka bir ayrıntı verilmemişti. Plan ne içeriyor? Yabancı medyada çıkan haberlere göre planlar Blair'in Gazze Uluslararası Geçiş Yönetimi (İngilizce kısaltmasıyla GITA) adlı bir kurumun başına geçmesini öngörüyor. Bu kurum beş yıl boyunca Gazze'nin "en yüksek siyasi ve hukuki otoritesi" olmak için BM'den yetki isteyecek. Plan Doğu Timor ve Kosova'nın devlet olma sürecini denetleyen uluslararası yönetimleri örnek alacak. Başlangıçta Gazze'nin güney sınırına yakın Mısır'da konuşlandırılacak olan bu yönetim, Gazze Şeridi'nde istikrar sağlandıktan sonra çokuluslu bir güçle birlikte Gazze'ye girecek.
Sonuç: Cumhurbaşkanımız Erdoğan'ın dediği gibi 65 bin Gazzeli kadın çocuk şehit edildi. Her dakika bir Gazzeli masum çocuk katlediliyor. Gazze'nin kaderinde çok önemli bir süreç yaşanıyor. Derhal ateşkes için Cumhurbaşkanımız Erdoğan büyük çaba sarf ediyor
