Bir bebek doğduğunda yakın çevresi bebeği görmeye gider, ilk yorumlar da gelmeye başlar: "Aynı annesi, gözleri tıpkı babası, babaannesine ne kadar çok benziyor, elleri dayısı gibi..." Bebeği her gören böyle yorumlar yapmayı sürdürür. Çocuk biraz daha büyür, aynı halası gibi yavaş, dayısı gibi hareketli sözleri duyulmaya başlar... Bazen de ailede hiç renkli gözlü olmasa da renkli gözlü bir bebek gelir dünyaya ve herkesi şaşırtır. Kucağında bebekleriyle gezen anne babalara bakıcı muamelesi yapılır.
GENETİK MİRAS
Sadece fiziki olarak değil davranışlar da DNA'mızda kodlanmış. Severken de, kızarken de, teşekkür ederken de, koşarken de çeşitli davranışlar sergiliyoruz. Peki, bu davranışlar nereden geliyor? Bilim insanları bunların yüz milyonlarca senelik adaptasyonlar sonucunda genomumuza yerleşerek, bize kadar uzanan bir devamlılık içerisinde, doğal ayıklanma-eleme ile geliştiğini ortaya koyuyor. Herhangi bir türün davranışsal ölçüsü doğuştan gelen genetik mirasla belirlenmiş.
DNA'nın yapısında veya diziliminde herhangi bir değişiklik olmaksızın DNA'da kodlu olan genetik bilginin açığa çıkmasında meydana gelen değişikliklere ise "genler üstü genetik" anlamına gelen "epigenetik" adı veriliyor. Yani DNA'nızdaki kodlarınız aynı olsa da kodlu olan bilginin açığa çıkışı farklı olabiliyor.
ÇİFT DNA KARMAŞASI
Bir süredir ilgimi çeken genetikle ilgili yazmamın sebebi ise dün gazetemizde yer alan haber oldu. Kimerizm denen çift DNA karmaşası... Manisa'da yaşanan bu olayda ise çocukların kendinden olmadığını iddia eden bir baba ve bunun mümkün olmayacağını ispatlamaya çalışan bir annenin ortaya çıkardığı gerçek var. Adam ilik nakli oluyor ve kanındaki kök hücreler donöre ait olduğu için ilk rapor anne aleyhine gelse de anne işin peşini bırakmıyor ve zafere ulaşıyor. Haberde konuşan uzman bunun mikro kimerizm olayı olduğunu belirtiyor.
Bunun üzerine yaptığım okumalarda aslında hiç doğmamış teyzenizin veya dayınızın çocuğu olabileceğiniz gerçeğiyle karşılaştım.
Nasıl mı?
TEYZENİZ ANNENİZ OLABİLİR Mİ?
Annenizin karnında döllenmiş iki farklı yumurtanın birleşmesi sonucu, tek bedende fakat gelişmemiş ve doğmamış ikizinizin karışımı olarak dünyaya gelmiş olabilirsiniz. Tetragametik kimerizm olarak ifade edilen bu durumda, vücudunuzda doğmamış ikiz kardeşinizin DNA'larını da taşıyor olacaksınız. Üstelik kimerik doğan bir kadının sağ yumurtalığının kendisine, sol yumurtalığının ise dünyaya gelmeyen ikizine ait olma olasılığı da vardır. Bu durumda kadın hamile kaldığında dünyaya gelen bebek; kadının doğmayan ikizinin DNA'sını taşıyor olacaktır (teyzesinin veya dayısının). Yani kadının DNA profili ile dünyaya getirdiği bebeğin DNA profili birbirini tutmayabilir.
Bu durumda ise bazen kadının dünyaya getirdiği çocuğuna karşı sevgisiz kalmasına da neden olabileceği üzerine çalışmalar yapılmış. Hem çocuk hem de annede ağır ruhsal sorunlar tarif edilmektedir.
Bebeğine karşı sevgi beslemeyen bazı anneler "neden?" sorusunun cevabını bazen kendileri de bulamazlar.
Bütün soruların cevapları DNA'da saklı gibi görünse de onu çözmek ve yorumlamak o kadar basit değil. Genetik bilimi bence tüm bilimlerin üzerinde...
Belki de insanoğlu genetiği çözemediği için insana alternatif robotlar yapma peşinde koşuyor.