Küresel krizle beraber faiz oranlarının çok gerilemesi geleneksel yatırım araçlarının cazibesini azalttı ve tasarruf sahiplerinin yeni araçlara yönelmesini sağladı. Krizden çıkış sürecinde merkez bankaları piyasa faiz oranlarını aşağı çekmek için politika faiz oranlarını öylesine düşürdüler ki, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde mevduat hesapları ve tahvil getirileri enflasyon arındırıldıktan sonra pozitif getiri sağlayamayacak düzeylere geriledi. Dolayısıyla, yağmur gibi yağan likiditenin gideceği bir dizi yeni yatırım araçları küresel düzeyde çığ gibi büyüyor son birkaç yıldır.
Bu arayışlara cevap veren alternatif yatırım araçlarının başında yatırım fonları geliyor. Son yıllara kadar sadece menkul kıymetlerden oluşan yatırım fonları artık bünyesinde kıymetli madenler ve emtialar da barındırıyor. Aslında, mevzuatta bir sınırlama olmamasına rağmen talep açığı yüzünden kıymetli madenler ve emtia içeren yatırım fonları pek kurulmuyordu. Sermaye Piyasası Kurulu verilerine göre 35 milyar TL değerinde fon kuruluşmuş talebin artması ile.
GARANTİLİ FONLAR
Bu fonların bir kısmı ana para garantili fonlar. Yani, tasarruf sahibinin ilk katılım tutarını yatırım sonunda en azından garanti ediyor. Örneğin, altına dayalı yatırım fonu olduğunu varsayalım. Altın fiyatları yükseldikçe, fon değeri de yukarı çıktığından ana paranız artış tutarında getiri sağlıyor. Altın fiyatları düştüğü takdirde, yatırımcı riski üzerine almıyor ve bu durumda verdiği parayı sıfır getiri ile geri alıyor. Oysa, doğrudan altına yatırım yapmış olsaydı, altın fiyatlarının düşmesi sonucunda ana parasının bir kısmı buharlaşacaktı. Altın fiyatlarının gerilemesi ile aradaki farkı yatırımcıya fon kurucusu bankanın verdiğini düşünmeyin, çünkü, onlar da opsiyon sözleşmeleri ile kendilerini garantiye alıyor.
Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği A ve B tipi fonlar için endeks yayımlıyor. 2012 yılında A tipi yatırım fonlarına yönelik takip edilen KYD Fon Endeksi bu yıl itibariyle yüzde 3.1 yükselmiş. Alternatif yatırım aracı açığını kapatan yatırım fonları içinde en hızlı büyüyeni altın ve altına dayalı menkul kıymetlerden oluşan fonlar. Altına dayalı yatırım fonlarının getirileri geçen sene altının ralli yaptığı dönemde aylık yüzde 4 ile 7 arasında değişti. Türkiye'de mevduat hesabı 1 yılda yüzde 7-8 gibi bir getiriye ulaşırken fon değeri bunu sadece 1 ayda yakaladı geçen yıl.
Özellikle Çin ve Hindistan gibi nüfusu çok büyük ülkelerin hızlı büyümeleri emtia fiyatlarına yukarı yönlü baskı yaratıyor. Bu yüzden büyük olasılıkla tahıl, buğday ve soya gibi tüketimi önümüzdeki yıllarda artacak emtialara dayalı çıkarılan yatırım fonları da alternatifler içinde yer alıyor. Aynı zamanda petrol gibi enerji kaynaklarının yer aldığı fonları da ekleyelim hızlı gelişen yatırım araçları içine.
VERGİ AVANTAJI
Yatırım fonu gibi alternatif yatırım araçlarının en büyük avantajı çok likit olmaları. Bir yerde, istenildiği anda nakde çevrilebiliyorlar. Tabii, dayanak varlıkların özelliğine göre valör birkaç gün uzayabiliyor. Diğer bir avantajı da borsa yatırım fonu adı altında teşkilatlanmış piyasalarda da işlem görebiliyor.
Geleneksel yatırım araçlarına ciddi rakip olan bir enstrüman da "kaydi altın". Biraz açalım; kuyumcudan ya da İstanbul Altın Borsası'ndan fiziki altın almıyorsunuz, yerine bankadan kaydi yani fiziki olmayan altın alıyorsunuz. Böylece, saklama, çalınma ve istediğiniz zaman paraya çevirme sorunu yaşamıyorsunuz.
Henüz yaygınlaşmadı, sadece birkaç bankada var, "birikimli vadesiz altın hesapları." Bankaya vereceğiniz talimatla, başka hesabınızdan ya da kredi kartınızdan aylık belirlediğiniz tutar kadar altın gramaj olarak adınıza biriktiriliyor. Üstelik, değer artışı ile elde edilen gelirden vergi kesintisi yapılmıyor.
Kriz yüzünden risk algısındaki değişmeler son yıllarda yüksek getiri güdüsüyle altın ve altına dayalı yatırım araçlarını ön plana çıkarıyor. Bu arada, altın gerçekten finansın temel kuralına meydan okuyor. Risk yükseldikçe getiri yükselir. Altın yatırımında ise düşük risk ile yüksek getiri elde ediliyor. Sağ olsun küresel belirsizlik.
