Dolar'ın önlenemez yükselişi piyasaların bir süre daha zorlanacağını gösteriyor. Üstelik FED'in bu ayda faiz artırma olasılığının iyice azalmış olmasına karşın...
Kur baskısı yoğun olunca doğal olarak borsa ve faiz cephelerindeki kan kaybı da devam ediyor. Neden piyasalar türbülansta sorusunun yanıtını kısaca verelim, ardından asıl soruya geçelim; Türbülanstan ne zaman çıkabilecek piyasalar? Gelişmekte olan ülkelerin büyüme hızlarının belirgin bir şekilde gerilemesi haliyle küresel büyüme hızının da düşmesine neden oluyor. Çünkü bir süredir gelişmiş ülkelerden bir katkı gelmiyor dünya ekonomisine...
Gelişmekte olan ekonomiler sıcak paranın etkisiyle ısınınca bir taraftan bireysel krediler diğer taraftan cari açıklar yükseldi. Bu duruma seyirci kalamayacak olan merkez bankaları devreye girdi ve faiz oranlarını yükselttiler iç talebi baskılamak amacıyla. Her ülke iç talebini kısınca dış taleplerde gecikmeli de olsa paralel olarak aşağı geldi. Algoritmayı devam ettirelim...
Büyüme hızı gerileyince imalat kesiminin üretimi düştü ve işsizlik yükseldi. Bu noktada kritik soru tüm piyasa aktörlerinin beynini kemiriyor; gelirler düştüğü için tüketici kredileri, cirolar düştüğü için dış borçlar nasıl ödenecek? Kısacası bandı geri sarıyoruz 2008'lere doğru...
BASINÇ YÜKSELİYOR
Çin ve Yunanistan yukarıda çizdiğimiz büyük resmin sadece küçük parçaları...
Hadi Çin için biraz daha büyük parçası diyelim. Türkiye'nin ise bu sorunlara bir de artısı var; iç siyasi belirsizlikler...
Piyasalar türbülanstan çıkabilecek mi? Geçen haftanın son günü Dolar 24 Ağustos rekorunu egale etti 3'ler seviyesine ulaşarak. Yılbaşından bu yana dolar kurundaki artış yüzde 30'ları bulmuş. Düşünsenize mevduat ve tahvil faizleri yüzde 10'larda iken dolar üçe katlıyor getirisini...
Yabancı sermaye olduğumuzu düşünelim. Cebimizde 100 dolar var Türkiye piyasalarına yatırım yapacağız. Önce 100 dolarımı liraya dönüştürdüm 3 TL kur seviyesinden...
300 lira ile yüzde 11 getirili tahvil alıyorum ve yılsonunda 333 liram oluyor. O tarihte doların 3,20'lere çıkacağını varsaydığımda elime 103 dolar geçiyor. Yani Türkiye piyasasında yüzde 3 kazanıyorum. Tercih eder misiniz Türk piyasasını?
Ya da TL'si olan tasarruf sahibi yüksek enflasyon sonrasında reel ne kazanıyor ki TL'de kalmayı sürdürsün?
İşte bu risk getiri algısına sahip yabancı ve yerli yatırımcılar faizlerin bu seviyelerde kalması durumunda FED, Çin, Yunanistan, iç siyasi belirsizlikler ve seçimleri bahane edip Dolar üzerindeki basıncı artıracaklar. Haklıdır ya da haksızdır önemli değil...
BİRAZ ZOR!
Net yanıt verelim; kısa vadede piyasalar türbülanstan çıkamayacaklar. Zira faizlerin bu seviyeleri Merkez Bankası tarafından korunmaya çalışılacak...
Ne yazık ki hem ekonomik hem de siyasi belirsizliklerin gölgesinde kur baskısı sürerken borsanın rağbet görmesini bekleyemeyiz. Üstelik dolar bazında 2,5'lara gelmiş bir hisse senedi piyasası varken. Hani denir ya batan geminin malları diye, birisi çıkıp borsanın önünde bağırsa yeridir. Gerçekten fiyat kazanç, piyasa değeri defter değeri oranlarına göre aşırı ucuz hisse senetleri var. Özetle, yılsonuna kadar borsanın tadı olmayacak, kur ve TL faiz baskısı sürecek. Altın ile yazıyı sonlandıralım. Altın fiyatlarının artması tamamen Dolar'dan kaynaklanıyor. Sakın yanılmayın...