Geçen haftaki yazımda Bornova'nın levanten ailelere ait çok sayıda köşke ev sahipliği yaptığından bahsetmiştim. Bu hafta da o köşklerden en büyüklerinden birini, Dramalılar Köşkü'nü anlatacağım.
ÖNCE İSTANBUL SONRA İZMİR
Köşk, adını Drama ailesinden alıyor. Drama ailesi, 1924 yılında yapılan mübadele ile Yunanistan'ın Drama kentinden, önce İstanbul'a, oradan da İzmir Bornova'ya gelmiş. Devletin mübadillere, göç ettikleri ülkede bırakmış oldukları mallara eşdeğer nitelikte mal verilmesi hakkındaki protokole göre bu köşke yerleşmişler. Yunanistan'da tütüncülük işiyle uğraşan aile, Bornova'da da aynı işi sürdürmüş. İngiliz ve Fransız tüccarlar, üretici köylülerle Dramalılar Köşkü'nün büyük salonunda buluşur ve birbirlerine mallarını gösterirlermiş. Öyle ki, Hükümet Binası'na kadar kuyruk oluşurmuş.
TAM TARİH BİLİNMİYOR
Köşkün yapım tarihi ve kim tarafından yaptırıldığı tam olarak bilinmiyor. Ancak ilk yapılar 18. yüzyılın mimarisine dair örnekler taşıyor. Sonraki dönemlerde yapılan eklentiler de var tabii. 2 bin 540 metrekare arsa içinde bulunan yapı kompleksinde selamlık, ana bina, ahır, hamam ve müştemilat bulunuyor. Köşkün bahçesindeki hamam; soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümleriyle klasik Türk hamamı özelliklerini taşıyor. İlginçtir ki hamam, haftanın belli günleri halkın kullanımına da açılıyormuş.
O DÖNEMİ ANLATIYOR
Köşkün eski sakinlerinden Fatma Kadaster (köşkte 1924-1940 tarihleri arasında yaşamış), bir röportajında o dönemlerden şöyle bahsetmiş:
"Bu köşkte iki halam, annem, babam ve 9 kardeş yaşıyorduk. Bahçemizin içi meyve ağaçları ile doluydu. Yiyeceklerimizi köşkün arkasındaki kuyuda saklardık. Köşkün içinde halka açık bir hamam vardı. Bütün Bornovalılar o hamama gelirdi."
TARİHE YOLCULUK
Geçirdiği restorasyonun ardından 2012 yılında Bornova Kent Arşivi ve Müzesi olarak yeniden hayat bulan köşk İzmirlileri tarihi bir yolculuğa çıkarıyor.
Zaman zaman sergilere de ev sahipliği yapan köşkte, çeşitli etkinlikler de düzenleniyor. Köşke ait ahır bugün Diyet Kafe olarak kullanılıyor. Çölyak ve PKU'lu (Fenilketonüri) hastaların hayatlarını kolaylaştırmak için hizmete açılan kafede glutensiz ve düşük proteinli gıdalar sunuluyor. Diyet Kafe, her gün 08.00-20.00 saatleri arasında hizmet veriyor.