Pamuk, beyaz altındır. Genelde Türk tarımının daha özelde Ege tarımının denge unsurlarından biridir. Ekim döneminin başladığı şu günlerde pamuk sektörünün üç değerli ismine yeni sezon için görüş ve beklentilerini sordum. Bakalım pamuk tarımına yıllarını vermiş sektör temsilcileri neler söylüyor?
PAMUK STRATEJİK ÜRÜN
Antakya Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi, ziraat mühendisi ve Hatay bölgesinin önder çiftçilerinden Bülent Mıstıkoğlu, "Pamuk mutlaka stratejik ürün olarak ilan edilmeli. Pamuk destekleme miktarları ekim tarihinden önce açıklanmalı ve hasat sonrası mümkün olan en kısa zamanda çiftçilere ödenmelidir.
Destekleme kütlü miktarı üzerinden değil, lif miktarı üzerinden olmalı. Girdilerdeki KDV oranları yüzde 1'e düşürülmeli. İplik fabrikaları, üretimlerinin belli bir oranında yerli ve milli pamuk kullanmaları yönünde teşvik edilmeli. Hasat öncesi ve hasat sırasında pamuk ithalatını önleyici tedbirler alınmalı" diyor.
MISIR ÖNE ÇIKTI
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru ise şöyle bir açıklama yapıyor:
"Beyaz altın deyince akla ilk Çukurova gelirdi ama artık Adana'da pamuk tarlası bulmak zorlaştı. İthalat politikaları, Gümrük Birliği avantajıyla sanayi ürünü kabul edilen pamuğun vergisiz getirilmesi, ihracatına konulan yasaklar ve iplik sanayicisinin kısa vadeli kâr bekleyişleri sonucu Adanalı çiftçi pamuktan vazgeçti.
Mısır, soya, yer fıstığı veya narenciye gibi ürünlere yöneldi. Pandemi nedeniyle hammadde fiyatlarında ve kurlardaki artış ithalata dayalı tarımsal üretim maliyetlerini çok yükseltti. Çiftçilerimiz böyle riskli bir yılda ürün fiyatlarının nispeten speküle edilemeyeceği, devletin alım garantisi verdiği ürünlere yöneldi.
Çukurova'da mısır, tarla tarımında bu yıl daha da öne çıktı. Artan buğday fiyatları yüzünden buğday ekim alanları da arttı ama ikinci ürün olarak da soyanın tercih edilmesi bekleniyor. Çukurova zenginliğini borçlu olduğu, eski sevdası pamuğu çok özlüyor. Bu yıl Adana'da geçmiş yıllara göre normalin çok altında pamuk ekimi beklemekteyiz."
TARİHİ FIRSAT VAR
Sektörün çatı kuruluşu Ulusal Pamuk Konseyi'nin başkanı ve Sökeli önder çiftçi Bertan Balçık son olarak şu değerlendirmede bulunuyor: "2020 yılında pamuk üretim alanımız 2019 yılına göre 230 bin hektar azalarak 350 bin hektara geriledi. Bu gerilemenin sebepleri maliyet artışı, fark ödemesi desteğinin 80 kuruşta kalması ve münavebe zorunluluğu idi.
Sonuçta tekstil sektörümüzün 2020 yılında ihtiyacı olan 1 milyon 600 bin ton lif pamuğun ancak 625 bin tonunu yerli üretimle karşılayabildik. Bugün geldiğimiz noktada desteklemelerin artırılması ve piyasada pamuk fiyatının yükselmesi ile 2021 yılı pamuk ekim alanlarımızın 350 bin hektardan 450 bin hektara çıkacağını öngörüyoruz. Ancak bizim en az bir milyon ton lif pamuk üretmemiz gerekiyor ve bunun için ekim alanımızı 600 bin hektara çıkarmamız lazım. Üstelik 2021 yılında tekstil sektörümüzün pamuk ihtiyacının 1 milyon 800 bin tona yükseleceğini hesap edersek, bu hedef bile yeterli gelmeyecek. Esas itibariyle pamuk ekim alanlarımızı ve üretimi artırabilmek için elimizde her türlü imkan mevcut. Sadece karar vericilerin yani ilgili Bakanlıklarımızın bir masa etrafında toplanıp bunun kararını bugünden vermeleri gerekiyor.
Pamuk tarımının yanı sıra tekstil ve hazır giyim sektörlerinde yakaladığımız başarıyı geliştirmek bizim elimizde. Bu alanlarda önümüzde ciddi fırsatlar var. Pamuk sektörü olarak bu tarihi fırsatı kaçırmayalım."